Μια ομάδα Αιγυπτίων και Γερμανών ερευνητών αφαίρεσε στρώματα αιθάλης και βρωμιάς από την οροφή υπόστυλης αίθουσας του ναού της Λατοπόλεως^[1]των Θηβών, για να αποκαλύψει εικόνες των 12 ζωδίων!

Του Γιώργου Λεκάκη

Ο αστερισμός του Τοξότη, ως διπρόσωπος παράσταση πτερωτού Κενταύρου / Πηγάσου, με ουρά σκορπιού.

Είναι οι πλανήτες Δίας, Κρόνος και Άρης, θεότητες των ζώων-ζωδίων, και απεικονίσεις αστερισμών [Δίδυμοι^(*), Σκορπιός, Τοξότης^(**)] - γνωστών ως «επτά ακτίνες» (από τον Ρόδιο Ακτίνα, υιού του Ηλίου, που δίδαξε αστρολογία τους Αιγυπτίους) που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι για να μετρήσουν τον χρόνο, όπως τον εφηύραν οι Ρόδιοι Ηλιάδες.

Η κοινή Αιγυπτιο-Γερμανική αποστολή αποκάλυψε μια φωτεινή και πολύχρωμη αστρονομική αναπαράσταση του αρχαίου νυχτερινού ουρανού, πάνω από την Αίγυπτο. Ευρέθησαν και θεϊκές μορφές και σύνθετα υβριδικά όντα, όπως ένα φίδι με κεφάλι κριαριού και ένα πουλί με κεφάλι κροκόδειλου.

Ιέραξ, πτερωτά φίδια, ταυροκέρατος όφις.

«Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε αυτές τις επιγραφές και ανάγλυφα στο ναό της Λατοπόλως», εδήλωσε ο Χισάμ Ελ-Λέιθι του Αιγυπτιακού Υπουργείου Αρχαιοτήτων.

Ο Christian Leitz (Πανεπιστημίου του Tübingen) εξήγησε ότι οι Έλληνες πιθανότατα εισήγαγαν τον ζωδιακό κύκλο [σ.σ.: τον κακώς θεωρούμενο «της Βαβυλωνίας»] στην Αίγυπτο κατά την περίοδο των Πτολεμαίων, περίπου από το 300 έως το 30 π.Χ. [σ.σ.: Λάθος. Οι Έλληνες εισήγαγαν την αστρολογία στην Αίγυπτο πολύ αρχαιότερα].

Ο ζωδιακός κύκλος είναι σπάνιος στους αρχαίους αιγυπτιακούς ναούς [σ.σ.: ακριβώς γιατί δεν ήταν «αιγυπτιακός»]: Εκτός από τον ναό της Λατοπόλεως, υπάρχουν μόνο δύο άλλοι ζωδιακοί από την αρχαία ελληνική πόλη Τέντυρα^[7] Ο ένας στον πρόναο και ο άλλος σε ένα από τα παρεκκλήσια της οροφής, που έκτοτε έχει… «μεταφερθεί» στο Λούβρο στο Παρίσι!

«Η κατασκευή του ναού, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στον κριοκέφαλο θεό Χνούβιδος και τις θεϊκές του συζύγους, ολοκληρώθηκε κατά την ρωμαϊκή περίοδο, γύρω στο 250 μ.Χ. αλλά ζώδια σπάνια έχουν βρεθεί σε αιγυπτιακούς ναούς», κατέληξε ο κ. Leitz. Η κατασκευή του εξεκίνησε επί αυτοκράτορος Κλαυδίου, ενώ οι διακοσμήσεις του ολοκληρώθηκαν επί αυτοκράτορος Δεκίου (249-251 μ.Χ.).

Ο αστερισμός - ζώδιο του Σκορπιού.

Αυτά τα ευρήματα δεν καταγράφηκαν από την προηγούμενη δημοσίευση του ναού από τον αείμνηστο Γάλλο αιγυπτιολόγο Serge Sauneron, ο οποίος κατέγραψε τα ανάγλυφα του ναού το 1963 και το 1975.

Κατά τον 19^ο και τον 20ό αιώνα ο ναός «υπέφερε» από καταπατήσεις, καθώς κτίσθηκαν σπίτια γύρω του και χρησιμοποιήθηκε ακόμη και για… αποθήκευση βαμβακιού, επί βασιλείας του Μοχάμεντ Αλή-πασά. Το έργο αποκατάστασης του Ναού της Λατοπόλεως εξεκίνησε το 2018 και χρηματοδοτήθηκε από το Αμερικανικό Κέντρο Ερευνών στο Κάιρο.

......................................

ΣΧΟΛΙΑ Γ. Λεκάκη:

Είναι σημαντικό πως στην πόλι Λατόπολις, αφιερωμένη στην Λητώ / Λατώ (όπως στην Κρήτη), μητέρα των θεϊκών διδύμων^(*) (Απόλλωνος – Αρτέμιδος) υπάρχει η εικόνα του αστερισμού των Διδύμων^(*) ταυροκέρατων. Και κάτι ακόμη ελληνικής παράδοσης: Ο Τοξότης^(**) είναι πτερωτός κένταυρος^(4*)!

Ο αστερισμός των Διδύμων, με ταυροκέρατα - σύμβολα Σελήνης (μηνίσκος - ημισέληνος), Εκάτης^(5*), Αφροδίτης^(6*).

Η αρχαία ελληνική Λατόπολις[1] / πόλις της Λητούς, στην ανατολική όχθη του Νείλου στην Άνω Αίγυπτο ευρίσκεται 55 χλμ. νότια των Θηβών, είναι η νυν Έσνα του Λούξορ. Ο ναός του Χνούβιδος ευρίσκεται 9 μ. κάτω από το σημερινό επίπεδο του εδάφους. Έχουν βρεθεί επίσης ναοί της θεάς Παλλάδος Αθηνάς^(***)[2], και των Μενχίτ^[3], Νεμπέτ Ου^[4] και Χέκα^[5]. Πόλη γνωστή και για την «πέρκα του Νείλου» (Lates niloticus), το μεγαλύτερο από τα 52 είδη που ζουν στον Νείλο. Στην πόλη λατρεύονταν αυτή η πέρκα. Υπήρχε νεκρόπολις με μουμιοποιημένα ψάρια. Εξαυτής η πέρκα ονομάσθηκε lateres, lates (και όχι ως λέγεται εκ της... πέρας η πόλις!!!). Σημαντικό κέντρο της Κοπτικής εκκλησίας.

Ο Χνούβις / Κνουμ / Χνουμ / Κνεμού / Khnum ήταν πλάστης / έπλαθε παιδιά στον κεραμικό τροχό και κατόπιν τα εφύτευε στο σώμα της μητέρας τους! Από την ελληνική μυθολογία του Προμηθέως και της Αθηνάς^(***).^[6] Απεικονιζόταν να πλάθει ανθρώπους σε κεραμικό τροχό, ο οποίος ήταν σύμβολό του. Στην πόλη Ασσουάν εθερωρείτο «φύλακας του Νείλου». Λατρευόταν ως «αυτός που έφερε την πλημμύρα».

ΠΗΓΗ: «In Photos: Egypt’s first complete Zodiac uncovered in Luxor's Temple of Esna - Egypt’s first complete Zodiac was uncovered on the ceiling of the Temple of Esna in Luxor governorate during restoration work carried out by an Egyptian-German expedition», Ahram, 19.3.2023. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.3.2023.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

            - Smith W. επιμ. «Dictionary of Greek and Roman Geography», εκδ. John Murray, Λονδίνο, 1854–1857.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

^[1] Είχε πολλά ονόματα: Λάτων, Λαττων, Λάτων Πόλις, Λατώ,Σνε (κοπτικά) Σενάτ / Σενέτ / Σετσέτ, Τσενμού, Ιουνγιούτ, κλπ. Πόλη στον 25ο παράλληλο - 25°18′N 32°33′E.

^[2] Νηθ, Νηίθ στην τοπική.

^[3] Menchit (εκ Νουβίας - νυν Σουδάν) θεά πολεμίστρια, που σφαγιάζει.

^[4] Η Nebtuwi ήταν η θεά - προσωποποίηση της γονιμότητος, «η κυρία των αγρών» (Δήμητρα;), σύζυγος του Χνούβιδος. Το κέντρο λατρείας της ήταν στην Λατόπολι. Είχε κοινές λειτουργίες με την Άρτεμη Ίσιδα και την Αφροδίτη Αθώρ(6*). Η λατρεία της συγχωνεύθηκε σταδιακά με την λατρεία της Αθηνάς / Νηθ.

^[5] Η Heka / Hekau [< Εκάτη;^(5*)] υπήρχε «πριν ακόμη δημιουργηθεί η δυαδικότητα» (των φύλων - όπως και στον Ρόδιο Ακτίνα). H θεοποίηση της μαγείας, της ιατρικής (> αιγυπτιακή λέξη για την μαγεία, την πρακτική των μαγικών τελετουργιών). Είχε στενή σχέση με τον λόγο και την δύναμη της λέξεως - βλ. Κείμενο Coffin, ξόρκι 261 και O. Goelet, 1994.

^[6] Βλ. Γ. Λεκάκης «Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης», εκδ. Πελασγός.

^[7] Τέντυρις > Dendera / Ντέντερα < Κένταυροι^(4*): Πόλη της Αθηνάς^(***), στον 26ο παράλληλο - 26°10′05″N 32°39′22″E.

 Πηγή: arxeion-politismou.gr